AFRYKA 

Drugi pod względem wielkości kontynent na Ziemi, ma 30,3 mln km² powierzchni, czyli ponad 20,3% ogólnej powierzchni lądowej naszego globu. Przechodzi przez niego południk 0°, obydwa zwrotniki i równik.

Zamieszkuje go 14% populacji Ziemi t.j. 950 mln ludzi (2007). Ma najwyższy na świecie przyrost naturalny (24‰ rocznie) i jest "najmłodszym" kontynentem na Ziemi – dzieci (0-14 lat) stanowią ok. 44%. Afryka ma najniższy PKB na 1 mieszk. (895 dolarów USA), najkrótszą średnią życia (47 lat), a także największą liczbę zakażonych wirusem HIV (ok. 24,9 mln, czyli ok. 64,3% zakażonych na całym świecie).

Afryka jest najbiedniejszym kontynentem na kuli ziemskiej, dotkniętym wieloma plagami – takimi jak malaria oraz AIDS – a także miejscem, gdzie większa część ludności cierpi na niedożywienie lub nawet głód. W wielu krajach Afryki wciąż trwają wojny domowe i rozmaitego rodzaju konflikty zbrojne. Najgroźniejszymi punktami zapalnymi wciąż pozostają Sudan, Angola, Burundi, Demokratyczna Republika Konga, Czad, Wybrzeże Kości Słoniowej, Liberia, Somalia, Zimbabwe oraz południowo-wschodnia Nigeria.

Jest najsłabiej zurbanizowanym kontynentem (ok 39% ludności mieszka w miastach). Największe miasta: Kair, Lagos, Kinszasa, Johannesburg, Aleksandria. Państwa: największe – Sudan (2503,9 tys. km 2), najludniejsze – Nigeria (132 mln), najgęściej zaludnione – Mauritius (610 osób na km²), najmniejsze – Seszele (455 km²), najmniej ludne – Seszele (83 tys.), najrzadziej zaludnione – Sahara Zachodnia (1/km2).

BOGACTWA NATURALNE :

Afryka jest kontynentem bardzo bogatym w zasoby naturalne, których wielkość nie została właściwie oszacowana, a wiele jest nieeksploatowanych. W starym podłożu Afryki znajduje się wiele cennych surowców metalicznych: rudy żelaza, niklu, miedzi, manganu, antymonu, chromu oraz bogate złoża złota, srebra, platyny, uranu i diamentów. W młodszych skałach występuje węgiel kamienny, ropa naftowa, gaz ziemny i inne surowce pochodzenia osadowego. Wiele krajów z tego korzysta i np. Libia i Nigeria są producentami ropy naftowej w skali światowej, Republika Południowej Afryki ma jedne z największych złóż złota i diamentów, Zambia jest jednym z największych producentów miedzi. Szacunkowe zasoby energetyczne: ropa naftowa 13,3 mld t, gaz ziemny – 13,0 bln m³, węgiel kamienny – 50,2 mld t.

Lasy tropikalne dostarczają cennego drewna, ale wyrąb prowadzony jest w zastraszająco szybkim tempie. Afryka jest jednym z głównych producentów kakao, manioku, bananów, kawy i herbaty.

KLIMAT :

Na zachodzie często padają ulewne deszcze, a temperatura może spaść do +10 °Celsjusza. Prądy morskie sprawiają iż na północy jest bardzo zimno w nocy (temperatura zimą może spadać poniżej 0 °C), a w ciągu dnia temperatura latem dochodzi do +50 °C a niekiedy nawet przekracza tę wartość (szczególnie w głębi Sahary).

13 września 1922 r. w miejscowości Al-Azizija na Pustyni Libijskiej zanotowano rekordową temperaturę powietrza w Afryce, wynoszącą +57,8 °C [2]. Według wielu źródeł była to najwyższa temperatura na Ziemi. Natomiast temperatura minimalna kontynentu to -23,9 °C, zanotowana w marokańskim Ifran 11 lutego 1935 r[3].

FAUNA I FLORA :

Pod względem bogactwa przyrody żaden inny kontynent nie dorównuje Afryce. Pełne spektrum klimatów: od gorących po zimne – rozwija niezwykle różnorodną roślinność. Umożliwiło to powstanie wielu gatunków zwierząt: mnóstwo ssaków, np. antylop, gazel i innych kopytnych. Bogaty jest również świat ptaków – ponad 1500 gatunków. Afrykę zamieszkują: najszybsze zwierzę lądowe – gepard, największy ptak – struś i największe zwierzę lądowe – słoń.

ZALUDNIENIE :

Jedna ósma ludności świata mieszka w Afryce, głównie wzdłuż północnego i zachodniego wybrzeża, a także wzdłuż żyznych dolin rzecznych. Chociaż ludzie przeważnie żyją w małych wioskach, coraz większa ich liczba migruje do miasteczek i metropolii w poszukiwaniu pracy i lepszego życia. Około trzydziestu metropolii na kontynencie przekroczyło milion mieszkańców i w związku z tym nasila się wiele problemów: bezrobocie, dzielnice nędzy (tzw. slumsy), brak szpitali, szkół, środków transportu, sieci wodociągowej, kanalizacji. Wskaźniki urodzeń w wielu krajach są wysokie, a rodziny wielodzietne. Blisko połowa populacji Afryki nie osiągnęła jeszcze piętnastego roku życia. Północna część Afryki jest zamieszkana głównie przez Berberów, Arabów, różne plemiona i narody etiopskie oraz narody używające języka arabskiego, choć nie będące Arabami, jak np. Egipcjanie. Afryka subsaharyjska (tzw. "Czarna Afryka" na południe od Sahary) liczy około 1500 ludów, czyli grup o tej samej kulturze, zaliczających się do rasy negroidalnej. W Afryce wschodniej i płd-wsch. (Tanzania, Kenia, RPA, wyspy Mauritius, Seszele) dużą część mieszkańców stanowią przybysze z Indii. Sporą część ludności Republiki Południowej Afryki stanowią biali, pochodzący głównie z Wielkiej Brytanii, Holandii, Francji i Niemiec, a wyspę Madagaskar zamieszkują Malgasze. Trudności, jakie przeżywa Afryka, spowodowane są przeszłością kolonialną (w różnych aspektach), która opóźniła proces tworzenia się samodzielnych państw, a pozostawiła m.in problem sztucznych granic, problemy etniczne, polityczne, gospodarcze i inne.

W Afryce występuje ponad 1000 języków. Niektóre, stosowane w kontaktach handlowych, stały się językami wehikularnymi, umożliwiając porozumiewanie się ludom o różnych językach ojczystych. Taką rolę pełni między innymi język hausa w części Afryki Zachodniej czy też suahili w Afryce Wschodniej.

Afryka jest uznawana za kolebkę rodzaju ludzkiego. Dowodzą tego badania naukowe i wykopaliska archeologiczne prowadzone na wschodzie i południu kontynentu (na obecnym obszarze RPA). Odkryto tam szczątki praczłowieka, którego wiek ocenia się na 4 mln lat. W miarę upływu czasu zasiedlał on obszary Afryki najbardziej położone na północ. Około 35-40 tys. lat temu, już jako człowiek rozumny, dotarł do Azji.